Hương vị của mỗi mùa Tết - Mứt

Mứt là món ăn chơi truyền thống không thể thiếu, chỉ dùng cho ngày Tết của người Việt chúng ta, trước là dành để đãi khách, sau là để cho gia đình thưởng thức trong những ngày Tết cổ truyền. Còn nhớ những ngày cuối tháng Chạp thơ bé, chúng ta luôn theo mẹ ra chợ để mua nguyên liệu, nào là những quả dừa thật dày cơm, rồi khoai lang, khoai tây, củ gừng, hạt sen…về làm mứt Tết. Cứ thế, khi cái ánh nắng lạnh ấm dịu dàng của mùa xuân rải nhẹ trên những con hẻm nhỏ, nhịp điệu rộn ràng của những bản nhạc xuân được bật lên thì mùi thơm từ mứt Tết lại tỏa ra từ những ô cửa bếp.

Mứt Tết – phong tục cổ truyền đẹp đẽ

Ngày ấy, những người bà, người mẹ chúng ta đều tự tay làm mứt Tết và chia sẻ với nhau công thức làm các loại mứt Tết sao cho vừa ngon vừa đẹp mắt mà không cần dùng đến bất cứ loại hóa chất nào gây hại cho sức khỏe. Vì thế, việc làm mứt trong những ngày sắp đến Tết đã trở thành phong tục đẹp đẽ từ xưa, làm mứt Tết mang đến một không khí nôn nao vô cùng và đó cũng chính là hương vị báo hiệu những ngày đầu xuân đang đến, mà lũ trẻ chúng ta khao khát mong chờ nhất.

Nào là mứt gừng cay cay, mứt dừa béo ngậy hòa quyện trong cái vị ngọt thanh tao của đường cát trắng, mứt me chua chua ngọt ngọt, rồi những lúc hồ hởi phụ mẹ sên mứt dừa và thích thú ngửi cái làn hơi nhè nhẹ bốc lên thơm  nức mũi, làm cảm giác nôn nao của một đứa trẻ mong đến Tết cứ thôi thúc thật lạ thường và một niềm hạnh phúc dạt dào khó tả.

Mứt Tết của đời sống hiện đại

Rồi ngày tháng trôi qua, những hương vị xuân ngày ấy cứ dần phai nhạt đi theo năm tháng. Cuộc sống cứ hiện đại lên, người ta ít làm bánh mứt dần đi mà chỉ cần ra chợ thì đã có đủ loại bánh mứt vừa ngon, vừa đẹp mắt tha hồ mang về mà không phải mất thời gian làm từng loại mứt Tết nữa.

Nhưng cũng chính vì đời sống ngày càng khấm khá hơn mà cũng bận rộn hơn mà phong tục làm mứt Tết của người xưa để lại đã dần mất đi. Tết ngày nay giống như một nhiệm vụ bắt buộc để làm cho qua quýt mà không mang một ý nghĩa thiêng liêng của ngày Tết cổ truyền như trước.

Ngày nay, mỗi khi Tết đến, từ các chợ đến siêu thị lại chưng ra hàng ngàn món nào là đủ loại mứt, đủ loại bánh kẹo được làm sẵn trông rất bắt mắt…nhưng người đi mua lại nơm nớp lo sợ vừa ăn bánh mứt Tết nhưng đồng thời cũng đưa vào cơ thể rất nhiều loại hóa chất độc hại dùng để làm bánh kẹo, mứt Tết trông cho thật hấp dẫn nhưng không còn an toàn cho sức khỏe nữa.

Tìm lại hương vị mứt Tết ngày xưa

Tết này, chúng ta hãy cùng dành một chút ít thời gian cùng gia đình tìm lại hương vị của những ngày Tết thơ ấu với những công thức của các món mứt đã được cải tiến để đơn giản và dễ làm, phù hợp với lối sống bận rộn ngày nay.

1. Mứt dừa

Nguyên liệu

• 2 quả dừa (nên chọn dừa non hoặc dừa bánh tẻ, nhưng cũng có thể chọn dừa già nếu thích có vị gần như dừa sấy mà ta hay cho vào các món chè)
• 500g đường trắng
• 4-5 thìa ca cao/trà xanh/cà phê hòa tan (tùy bạn màu và vị bạn thích)
• 100ml sữa tươi

Cách làm

• Dừa bổ ra lấy phần cùi. Nạo cùi dừa cho mỏng. Nếu dừa non thì bạn nạo thành sợi to.
• Rửa dừa qua nước ấm cho sạch, để ráo. Ngâm dừa với đường trong khoảng 6 tiếng (hoặc qua đêm). Dùng đũa đảo để đường bám đều dừa.
• Sau khi ngâm, bạn sẽ thấy sợi dừa có màu trắng trong.Cho thêm sữa tươi vào và ngâm thêm khoảng 30 phút - 1 tiếng.
• Cho dừa cùng phần nước đường, sữa ra chảo dày đun ở lửa nhỏ, cứ khoảng 10 phút lại đảo 1 lần cho tới khi đường sền sệt.
• Khi đường sền sệt thì bạn cho thêm bột ca cao (trà xanh hay cà phê) vào và đảo nhanh tay. Nếu không thích các vị mà thích mứt dừa nguyên bản thì không cần thêm gì cả.
• Đảo nhanh tay và liên tục đến khi đường khô và bám quanh sợi dừa là được.

2. Mứt vỏ cam

Mứt vỏ cam dẻo thơm, mềm, dễ ăn, thích hợp cho cả người lớn tuổi và trẻ nhỏ. Bạn cũng có thể nhúng qua chocolate để có thêm món mới cho cả nhà cùng thưởng thức vào dịp tết này

Nguyên liệu

• 2 quả cam vàng, vỏ dầy (200g vỏ cam sau khi làm hết đắng)
• 100g-120g đường
• 60ml nước lọc
• 1 muỗng canh muối để ngâm vỏ cam

Cách làm

• Cam tách lấy vỏ, cắt từng lát nhỏ vừa.
• Cho vỏ cam vào tô, cho thêm muối, nước vào ngâm khoảng 30 phút. Sau đó vắt bỏ nước, rửa lại vài lần cho bớt đắng.
• Cho vỏ cam vào nồi với chút nước nấu sôi lên khoảng 3 phút sau đó bỏ nước đi, làm lại vài lần cho vỏ cam mềm vừa và hết đắng hoàn toàn.
• Vớt vỏ cam ra rổ, nhẹ tay vắt bỏ bớt nước thấm trong vỏ cam (các bạn chú ý không cần vắt khô nước và nhẹ tay để vỏ cam không bị nát).
• Cứ 200g vỏ cam thì dùng 100g đường hay 120g đường nếu bạn thích ngọt. Cho vào chảo rộng vành và để cho đường tan, thấm hoàn toàn vào vỏ cam. Tốt nhất để qua đêm hay ít nhất 8 tiếng, để càng lâu mứt càng thấm, càng ngon.
• Khi vỏ cam đã thấm đường, sẽ thấy vỏ cam chuyển sang màu cam đậm.
• Cho thêm nước, bắc lên bếp đun sôi, sau đó vặn lửa nhỏ lại sên từ từ cho mứt ráo nước.
• Lấy vỏ cam ra cho lên vỉ chờ nguội và khô ráo lại.

Mứt ráo ăn mềm, dẻo ngọt vừa có mùi thơm nhẹ của vỏ cam.

Mứt vỏ cam nhúng qua chocolate thành một món mứt mới rất ngon.

Với công thức này nếu bạn làm mứt vỏ cam dạng khô cứng thì không cần luộc vỏ cam, chỉ cần trụng qua nước sôi là được. Khi sên mứt khô hết nước thì đảo nhanh tay vài lần nữa, mứt tự động khô lại và cứng.

3. Mứt sen

Để làm được mứt sen rất phức tạp do nhiều công đoạn. Tuy nhiên với các làm giản lược dưới đây bạn vẫn có thể có mứt sen đãi khách mà không cần phải tốn quá nhiều công sức.

Nguyên liệu

• Sen khô
• Đường kính
• Nước hoa bưởi

Cách làm

• Hạt sen ngâm với nước khoảng 5 tiếng cho nở và mềm.
• Luộc hạt sen trên lửa vừa cho sen chín mềm vừa phải mà không bị nát hạt.
• Sen chín, xả nước lạnh cho nguội bớt.
• Cân đường theo tỉ lệ 1kg hạt sen đã luộc với 450g đường.
• Ướp sen với đường và nước hoa bưởi (1 thìa canh) trong vòng 8 tiếng.
• Trút sen lên chảo rộng và sên, cách sên giống như sên mứt đậu.

Hình: internet